فرش‌های ابریشم قم با طرح پرندگان، به دلیل زیبایی، ظرافت و دقت بالا در بافت و استفاده از مواد مرغوب، جزو بهترین و باارزش‌ترین فرش‌های ایرانی به شمار می‌روند. یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده کیفیت و دوام این فرش‌ها، نوع گره‌هایی است که در بافت آن‌ها استفاده می‌شود. در ادامه، به معرفی انواع گره‌های رایج در بافت فرش‌های ابریشم قم با طرح پرندگان می‌پردازیم.

1. گره ترکی (گره متقارن)

• ویژگی‌ها: گره ترکی یا گره متقارن، یکی از رایج‌ترین گره‌ها در فرش‌های دستباف ایرانی، به‌ویژه در مناطق قم، تبریز و کاشان است. این نوع گره با پیچیدن نخ به دور دو نخ تار فرش ایجاد می‌شود.
• نحوه بافت: در این گره، نخ پود به دور دو نخ تار پیچیده می‌شود و دو سر نخ از وسط بیرون می‌آید. این ساختار متقارن باعث استحکام بیشتر گره و مقاومت فرش در برابر سایش می‌شود.
• مزایا:
  • استحکام و دوام بالا
  • مناسب برای طرح‌های پیچیده و جزئی‌نگر مانند طرح پرندگان
  • تراکم بیشتر و طول عمر بالاتر
• استفاده در فرش‌های ابریشم قم: گره ترکی به دلیل استحکام و دقت بالایی که ارائه می‌دهد، معمولاً در بافت فرش‌های ابریشم قم با طرح‌های ظریف و پرجزئیات مثل پرندگان استفاده می‌شود. این نوع گره به طراحان اجازه می‌دهد تا جزئیات دقیقی را در طرح‌های پیچیده فرش، مانند پرندگان، به‌وضوح نمایش دهند.

2. گره فارسی (گره نامتقارن یا سنه)

• ویژگی‌ها: گره فارسی که به گره نامتقارن یا گره سنه نیز معروف است، یکی دیگر از گره‌های رایج در فرش‌های ایرانی است. این نوع گره عمدتاً در مناطق مرکزی ایران مانند قم و اصفهان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• نحوه بافت: در این گره، نخ تنها به دور یک نخ تار پیچیده می‌شود و از میان تار دوم آزادانه عبور می‌کند. این باعث می‌شود که گره به صورت نامتقارن باشد.
• مزایا:
  • ظرافت و نرمی بیشتر در بافت
  • مناسب برای طرح‌های ریزنقش و هنری
  • ایجاد تراکم بالا و جلوه‌ای شفاف‌تر در طرح‌ها
• استفاده در فرش‌های ابریشم قم: گره فارسی به دلیل نرمی و ظرافت بالایی که ایجاد می‌کند، اغلب در فرش‌های ابریشم قم که به‌دلیل ریزبافت بودن و استفاده از الیاف نازک ابریشم نیازمند جزئیات دقیق هستند، کاربرد دارد. در طرح‌های پرندگان، این گره به بافنده امکان می‌دهد که جزئیات ظریفی مثل پرهای پرندگان را با دقت بیشتری نمایش دهد.

3. گره جفتی

• ویژگی‌ها: گره جفتی نوعی گره است که به جای پیچیدن نخ به دور دو نخ تار، به دور چهار نخ تار پیچیده می‌شود. این نوع گره نسبت به گره ترکی و فارسی ساده‌تر است و باعث کاهش تراکم گره در فرش می‌شود.
• نحوه بافت: در گره جفتی، نخ به دور چهار نخ تار پیچیده می‌شود، که باعث می‌شود سرعت بافت افزایش یابد و در نتیجه بافت فرش سریع‌تر به اتمام برسد.
• مزایا:
  • افزایش سرعت بافت
  • کاهش هزینه تولید
• معایب:
  • کاهش تراکم و استحکام فرش
  • دوام کمتر نسبت به گره‌های ترکی و فارسی
• استفاده در فرش‌های ابریشم قم: گره جفتی به‌ندرت در فرش‌های ابریشم قم، به‌ویژه فرش‌هایی با طرح‌های پیچیده مثل پرندگان، استفاده می‌شود. زیرا این نوع گره، دقت و ظرافت مورد نیاز برای بافت این طرح‌های هنری را ارائه نمی‌دهد.

4. گره مضاعف

• ویژگی‌ها: گره مضاعف یا گره دوبل نوعی گره است که در آن هر گره به دور دو یا چند لایه از تارها پیچیده می‌شود. این نوع گره بیشتر در مناطق خاصی از ایران و برای فرش‌های ضخیم‌تر استفاده می‌شود.
• نحوه بافت: نخ پود به‌جای پیچیدن به دور یک یا دو نخ تار، به دور چندین تار پیچیده می‌شود و باعث ایجاد یک بافت ضخیم‌تر و مقاوم‌تر می‌شود.
• مزایا:
  • افزایش مقاومت و استحکام فرش
  • مناسب برای فرش‌هایی که در مکان‌های پرتردد استفاده می‌شوند
• معایب:
  • کاهش ظرافت و جزئیات طرح
  • مناسب نبودن برای طرح‌های هنری پیچیده
• استفاده در فرش‌های ابریشم قم: گره مضاعف معمولاً در فرش‌های ابریشم قم استفاده نمی‌شود، زیرا این فرش‌ها به ظرافت و ریزبافتی بیشتری نیاز دارند. این نوع گره بیشتر در فرش‌های ضخیم‌تر و با طرح‌های ساده‌تر کاربرد دارد.

نتیجه‌گیری

بافت فرش‌های ابریشم قم با طرح پرندگان نیازمند دقت و ظرافت بالایی است و نوع گره‌ای که در آن استفاده می‌شود، تاثیر مستقیمی بر کیفیت، دوام و ظاهر نهایی فرش دارد. گره ترکی و گره فارسی، به‌ویژه در فرش‌های ابریشم قم با طرح‌های پیچیده و هنری مانند پرندگان، بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. این گره‌ها امکان ایجاد جزئیات دقیق و زیبایی منحصر به فردی را فراهم می‌کنند که یکی از ویژگی‌های بارز فرش‌های دستباف ابریشم قم به شمار می‌رود.

برای خرید بهترین فرش‌های ابریشم قم با طرح پرندگان، فروشگاه آریاس (https://arias.ir/) انتخابی مطمئن برای تضمین اصالت، کیفیت و زیبایی این فرش‌هاست.